Brak przedawnienia żądania ustalenia nierównych udziałów

Zgodnie z art. 43 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Jednak, jak mówi par. 2 tego artykułu, z ważnych powodów każdy z nich może żądać ustalenia udziałów z uwzględnieniem stopnia, w jakim strony przyczyniły się do jego powstania.

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w swojej uchwale o sygn. III CZP 83/72 z dnia 22 listopada 1972 roku, żądanie z art. 43 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie ma charakteru majątkowego, ma natomiast na celu ukształtowanie odmiennego stosunku prawnego. Co za tym idzie, żądanie takie nie podlega przedawnieniu.

Konkluzje tę Sąd Najwyższy poparł też przepisami art. 220 i 1035 Kodeksu cywilnego, z których wynika, że do wspólności majątkowej mają zastosowanie przepisy o współwłasności, a te wyraźnie wykluczają przedawnienie roszczeń ją znoszących. Zgodnie natomiast z art. 567 Kodeksu postępowania cywilnego rozstrzyganie o nierównych udziałach jest częścią podziału majątku, zatem przepisy o przedawnieniu także nie mają tu zastosowania.

W konsekwencji małżonkowie mogą złożyć do sądu wniosek o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym bez ograniczenia czasowego, jednakże jedynie do momentu podziału majątku wspólnego.