Zgodnie z uchwałą Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2003 r. (sygn. akt III CZP 99/02) dopuszczalne jest, wystąpienie przez jednego małżonka w czasie trwania wspólności ustawowej, z żądaniem przeniesienia na jego rzecz – na podstawie art. 231 § 1 KC – udziału we własności gruntu, stanowiącego majątek odrębny drugiego małżonka, zabudowanego budynkiem mieszkalnym przed zawarciem małżeństwa, w wyniku nakładów obojga małżonków dokonanych w czasie pozostawania w konkubinacie. Pogląd taki wyraził Sąd Najwyższy w związku z przedstawieniem mu zagadnienia prawnego przez Sąd Okręgowy w Krośnie. Przedmiotem sprawy toczącej się przed Sądem Okręgowym była sytuacja, w której małżonkowie, będąc jeszcze w konkubinacie przed zawarciem formalnego związku, rozpoczęli budowę wspólnego domu, w efekcie czego dom stał się własnością tylko jednego z małżonków (w opisywanym stanie faktycznym – męża).
Sąd Najwyższy uznał, że przeszkody do wniesienia powództwa nie stanowi w tym przypadku art. 45 k.r.o. W opisywanym stanie faktycznym między małżonkami istniały co prawda trzy odrębne masy majątkowe, czyli majątek wspólny i dwa majątki odrębne. Majątek wspólny był jednak bez znaczenia w omawianej sprawie, skoro roszczenia między późniejszymi małżonkami powstały jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego. W takim stanie rzeczy istotne dla sprawy były jedynie roszczenia majątków odrębnych żony oraz męża. Tym samym podstawą do rozstrzygania roszczeń małżonków był art. 231 k.c., traktujący o wykupie budynku wzniesionego na cudzym gruncie, zaś norma art. 45 k.r.o. w ogóle nie znalazła zastosowania.
Warto zauważyć, że Sąd Najwyższy przedstawił jeszcze jeden argument przemawiający za takim rozstrzygnięciem spornego zagadnienia – była nim ochrona interesu mieszkaniowego małżonka, który będąc współinwestorem domu wzniesionego na gruncie współmałżonka, nierzadko słabszym ekonomicznie, może zamieszkiwać w nim jedynie na podstawie tytułu prawnorodzinnego, gasnącego z ustaniem małżeństwa (w omawianej sytuacji stroną słabszą ekonomicznie była żona). Sąd Najwyższy zauważył, że: [m]ożliwość wcześniejszej, jeszcze przed ustaniem wspólności majątkowej, realizacji roszczenia wzmacnia jego ochronę prawną w szczególności w sytuacji konfliktu między małżonkami, zagrażającego utratą przez tego małżonka współposiadania nieruchomości, co prowadziłoby do wygaśnięcia roszenia z art. 231 § 1 KC.