Podziału majątku wspólnego małżonków czy też dział spadku można dokonać na dwa sposoby – umownie lub w przypadku braku zgodności małżonków –na drodze sądowej.Za pomocą podziału zniesiona zostaje wspólność majątkowa powstała na mocy przepisów ustawy. Co do zasady przyjmuje się, że udziały obu małżonków w majątku są równe. Niestety nie zawsze istnieje możliwość równego podziału składników owego majątku. Niemożność ta wynika z faktu, iż trudno jest podzielić przedmioty w taki sposób, aby ich rzeczywista wartość odpowiadała teoretycznym udziałom małżonków. Części, które powstają na mocy fizycznego podziału majątku są różne.Strona, która otrzyma przedmioty niższej wartości może domagać się rekompensaty od wzbogaconego jej kosztem małżonka. W tym przypadku, gdy podział zostaje dokonany na mocy decyzji sądu, zastosowanie znajdzie instytucja dopłaty. Osoba, która otrzyma bardziej wartościowe przedmioty zobowiązana jest wyrównać straty małżonka.

W sytuacji,gdy jedno z małżonków zdecydowało się odstąpić wszystkie składniki majątkowe na rzecz drugiego, odstępujący może domagać się spłaty. Osoba, która otrzymała cały majątek wspólny ma obowiązek uiścić na rzecz małżonkowi kwotę równą wartości udziału w majątku wspólnym.

Aby określić precyzyjnie wartość dopłat lub spłat konieczne jest ustalenie całkowitej wartości majątku wspólnego. Wartość poszczególnych składników powinni ustalić między sobą małżonkowie, gdy kwestia jest sporna, ustaleń dokonuje biegły sądowy, powoływany przez sąd. W przypadku sądowego zniesienia współwłasności sąd decyduje także o wysokości oraz terminach dopłat lub spłat.